Cele lekcji:
• zrozumienie pojęcia wartości dodanej-
• zrozumienie przez uczniów mechanizmu naliczania podatku VAT
• określenie cech podatku VAT odróżniających go od innych podatków.
• przećwiczenie przez uczniów obliczania podatku VAT.
• poznanie przez uczniów dokumentów związanych z rozliczaniem podatku VAT.
Metody pracy:
• elementy wykładu
• praca ze słownikiem
• elementy dyskusji
• praca z podręcznikiem
• ćwiczenie praktyczne
Kluczowe pojęcia:
• wartość dodana
• podatek VAT naliczony
• podatek VAT należny
• podatek VAT odprowadzany do urzędu skarbowego
Materiały pomocnicze:
• słownik ekonomiczno-finansowy
• podręcznik
• schemat działania podatku VAT
• schemat obliczania podatku VAT.
Czas lekcji: l godzina lekcyjna.
Przebieg lekcji:
1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję od podania krótkiej informacji na temat podatku ( od kiedy funkcjonuje, jaki podatek zastąpił) ,podaje również wszystkie synonimy nazwy podatku:
-podatek od towarów i usług
-VAT z angielskiego value added tax
-podatek od wartości dodanej
2. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby odszukał w słowniku ekonomiczno- finansowym i przeczytał całej klasie definicję pojęcia wartość dodana
3. Uczniowie rozpoczynają dyskusję, jak rozumieją „słownikową" definicję wartości dodanej. Z dyskusji uczniów powinny wymknąć odpowiedzi na pytania:
- co to jest wartość dodana?
-jak powstaje wartość dodana w sferze produkcji i w sferze obrotu towarowego ?
-co się składa na wartość dodaną ?
4. Jeden z uczniów rysuje na tablicy graficzny schemat powstawania wartości dodanej.
5. Nauczyciel rozdaje uczniom schematy ilustrujące działanie i sposób naliczania podatku VAT
Na ich podstawie uczniowie omawiają poszczególne fazy sprzedaży towaru, wyciągając wnioski dotyczące mechanizmu naliczania i poboru podatku VAT. Stwierdzają, że każdy z podmiotów biorących udział w łańcuchu transakcji sprzedaży wpłaca do Urzędu Skarbowego różnicę pomiędzy podatkiem pobranym przy sprzedaży a zapłaconym przy zakupie.
6. Nauczyciel „nazywa" podatki, uczniowie powinni zapamiętać, że z zakupem towaru wiąże się podatek naliczony a ze sprzedażą towaru wiąże się podatek należny.
7. Uczniowie otwierają podręczniki i na podstawie zawartych w nim informacji uściślają
definicje podatku VAT należnego i VAT naliczonego, zapisując je w zeszycie. Stwierdzają, że z Urzędem Skarbowym każdy podmiot rozlicza się różnicą między podatkiem VAT należnym a podatkiem VAT naliczonym
8. Nauczyciel rysuje na tablicy tabelkę do wykonania ćwiczenia i formułuje polecenie; obliczyć podatek VAT należny, naliczony i odprowadzony do Urzędu Skarbowego przez kolejnych uczestników wytwarzania i wymiany towaru X przy stawce 22%.
Sprzedaż cena sprzedaży (cena netto) VAT należny Należność od odbiorcy VAT naliczony VAT do Urz. Skarbów
surowca X 550
produktu X 750
towaru X (hurt) 850
towaru X (detal) 1000
Wybrani uczniowie kolejno podchodzą do tablicy, wykonują obliczenia i wpisują obliczone kwoty w tabelce. W każdej fazie sprzedaży nauczyciel zadaje pytanie ile wynosi wartość dodana tego podmiotu i jaką kwotę odprowadził on do Urzędu Skarbowego. Uczniowie stwierdzają, że rzeczywiście każdy z uczestników wpłacił do Urzędu Skarbowego kwotę, która stanowi 22% wartości przez niego dodanej.
Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na fakt, że suma kwot wpłaconych do Urzędu Skarbowego przez wszystkich uczestników obrotu towarem X jest równa kwocie podatku należnego pobranego przy sprzedaży przez ostatniego uczestnika obrotu (detalistę), a więc to konsument ponosi ostateczny ciężar podatku VAT.
9.Na podstawie wykonanego ćwiczenia nauczyciel pyta uczniów Jak rozumieją cechy podatku VAT - powszechny, wielofazowy, pośredni, przerzucalny. Następuje krótka dyskusja i formułowanie wniosków przez uczniów.
10. Na zakończenie lekcji nauczyciel informuje uczniów jakie dokumenty występują w podmiotach gospodarczych w związku z ewidencją podatku VAT i comiesięcznym rozliczaniem podatku VAT z Urzędem Skarbowym. Uczniowie zapoznają się ze wzorami faktury VAT i formularza deklaracji VAT-7, które znajdują się w podręczniku finansów.
Praca domowa: Pytanie do przemyślenia w domu:
Czy to możliwe, żeby zamiast wpłaty następował zwrot pieniędzy z Urzędu Skarbowego ?
Nauczyciel Zespołu Szkół nr 5 w Ełku Barbara
Jodko
